Veri güvenliği ve gizliliği için maskeleme (masking) ve anonimleştirme (anonymization) yöntemleri, hassas verilerin korunması ve paylaşılabilir hale getirilmesi için kullanılan tekniklerdir. Bu iki yöntemin açıklaması:
Maskeleme (Masking):
Maskeleme, hassas verilerin orijinal hallerini koruyarak belirli bir seviyede gizlilik sağlamak için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem, verilerin bazı öğelerinin veya karakterlerinin silinmesi, değiştirilmesi veya gizlenmesi anlamına gelir. Maskeleme işlemi, verinin anlamlı bir biçimde korunmasını ve aynı zamanda kişisel kimlikleri veya hassas bilgileri ifşa etmemesini sağlar.
Örnekler:
Kredi kartı numarasının sadece son dört hanesinin görünür olması,
Sosyal güvenlik numarasının son rakamlarının gizlenmesi,
Telefon numaralarının belirli karakterlerinin asterisk (*) veya diğer sembollerle maskelenmesidir.
Anonimleştirme (Anonymization):
Anonimleştirme, verileri tamamen kişisel kimliklerden arındırarak gizli veya hassas verileri anonim hale getirmek için kullanılan bir yöntemdir. Anonimleştirme, kişilerin tanımlanmasını veya kişisel bilgilerin geriye dönüşünü engeller. Veriler, genellikle benzersiz kimlikler, kişisel adlar veya diğer tanımlayıcı bilgilerden arındırılarak, yalnızca işlem yapılabilir veriler olarak kalır.
Örnekler:
Sağlık verilerinde hastaların isimleri, doğum tarihleri ve adresleri çıkarılarak sadece hastalığın türü, yaş ve cinsiyet bilgilerinin saklanması,
Anket verilerinde kişilerin isimleri ve kişisel kimlik bilgilerinin çıkarılmasıdır.
Maskeleme ve anonimleştirme, veri güvenliği ve gizliliğini korumak için kullanılan etkili yöntemlerdir. Bu yöntemler, özellikle hassas veya kişisel verilerin analizi veya paylaşımı gerektiğinde kullanılır. Bu sayede veri güvenliği sağlanırken, veri kullanılabilirliği de korunur. Ancak bu yöntemlerin etkili olup olmadığını değerlendirmek önemlidir, çünkü tamamen anonimleştirilmiş veya maskelenmiş verilerin bazen yeniden tanımlanabilir olma riski vardır. Bu nedenle hassas veri işleme ve paylaşma yönergeleri dikkatlice oluşturulmalıdır.